روش‌های تجربی دیالکتیکی پیر زیما و نقد جامعه‌شناختی همراه آهنگ‌های بابام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشتة ادبیّات کودک و نوجوان، دانشگاه پیام نور

چکیده

متن داستانی، انباشت واقعیت و خیال است. آفرینشگر متن ادبی هم تجربه‌های زیستی بیرونی و درونی را در ساختار ادبی ساده یا پیچیده‌ای هماهنگ می‌کند که ترکیبی از واژگان و عناصر داستانی باشد. درک و شناخت درست از داستان نیز در گرو شناخت شکل‌های آگاهی است که با ساختار متن و معنای آن گره خورده است. یکی از نظریه‌های ادبی برجسته در تجزیه و تحلیل آثار ادبی و هنری، نظریة جامعه‌شناسی و به‌ویژه جامعه‌شناسی مارکسیسم است که در فرآیند بررسی آن، مباحثی چون ایدئولوژی (هژمونی) اقتصاد و باور به زیرساخت بودن آن، طبقات اجتماعی، شیء شدگی انسان و از سوی دیگر، بت‌وارگی کالا و امثال آن مطرح‌اند. موضوعات جامعه‌شناختی ادبیّات یا همان اجتماعیات در ادبیّات و از جمله پرداختن به تأثیر و تأثّرات موضوعات ادبی و جامعه‌شناسی و زندگی طبقات فرودست جامعه و شیوه‌های زیست اجتماعی آنان، فرهنگ و عناصر فرهنگی از مضامین داستانی معاصرند که با آثار نویسندگان معاصر و از جمله علی‌اشرف درویشیان گره خورده‌اند. در این مقالة توصیفی، اسنادی و مبتنی بر تجزیه و تحلیل تلاش شده است با رویکرد نقد اجتماعیِ متنِ پیر زیما و به‌ویژه روش‌های تجربی و دیالکتیکی اجتماعی او، پیوند پیچیدة متن با زمینه‌های اجتماعی آفرینش و تکوین داستان «همراه آهنگ‌های بابام» علی‌اشرف درویشیان تحلیل و بررسی شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Piero Zima's Experimental Dialectical Methods and Sociological Criticism of My Dad’s Songs

نویسندگان [English]

  • hafez hatami 1
  • naghmeh shokraneh 2
1 Assistant professor
2 student
چکیده [English]

The story text is the accumulation of reality and imagination. The literary creator coordinates both the external and internal biological experiences in a simple or complex literary structure that is a combination of vocabulary and story elements. Understanding the story also depends on understanding the forms of consciousness that are tied to the structure of the text and its meaning. One of the most prominent literary theories in the analysis of literary and artistic works is the sociology theory, and in particular, the sociology of Marxism, which, in the process of its examination, discusses the ideology (hegemony) of the economy and the belief in its infrastructure, the social classes, human object, on the other hand, the idleness of the goods and the like. The sociological issues of literature, or the same subjects in literature, includes; addressing the effects of literary subjects and sociology and the life of the lower classes of society, and their social methods, culture and the cultural elements, are considered the contemporary themes that are associated with the works of contemporary writers, including Ali Ashraf Darvishian.  In this descriptive essay, the documentary and analysis are based on the social critique of Pir Zima's text, and in particular, his empirical and dialectical methods, the complex transplantation of the text with the social backgrounds of creation and the development of the story along with My Dad’s Songs  of Ali Ashraf Darvishian is examined.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fictional Literature
  • Short Story
  • Sociological Critique
  • Social Text
  • Ali Ashraf Darvishian
آخوندزاده، میرزا فتحعلی، (بی‌تا)،تمثیلات، تهران: اندیشه.
آرین­پور، یحیی (1372)، از صبا تا نیما، جلد 2، تهران: زوار.
احمدی سوادکوهی، فخرالدّین (14/1/1395)، «من و علی‌اشرف درویشیان»، http://ketabnak.com.
امین‌پور، قیصر (1383)، سنّت و نوآوری در شعر معاصر، تهران: علمی و فرهنگی.
بی‌نیاز، فتح‌الله (1393)، درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت شناسی، چاپ پنجم، تهران: افراز.
پورعمرانی، روح‌الله (1386)، آموزش داستان‌نویسی، تهران: تیرگان.
پیر. و. زیما (1377)، روش‌های تجربی و دیالکتیکی در جامعه‌شناسی ادبیّات، ترجمة محمّد جعفر پوینده، تهران: نقش جهان.
تادیه، ژان. ایو (1381)، جامعه‌شناسی ادبیّات و بنیان‌گذاران آن (درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیّات) ترجمة محمّد جعفر پوینده، تهران: نقش جهان.
تسلیمی، علی (1395)، نقد ادبی، نظریه‌های ادبی و کاربرد آن‌ها در ادبیّات فارسی، چاپ سوم، تهران: اختران.
توکّلی، نیّره (1392) «فراز و فرود جامعه‌شناسی ادبیّات در ایران» کتاب ماه علوم اجتماعی، شمارة 68، صص 4-11.
حاتمی، حافظ (1389). زمینه‌ها و درون‌مایه‌های اجتماعی شعر دورة بیداری، پایان‌نامة دکتری، استاد راهنما: نصر اصفهانی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
خالوندی، محمّد (14/1/1395) «جامعه‌شناسی داستان همراه آهنگ‌های بابام»، www.chouk.ir.
درویشیان، علی‌اشرف (1353)، همراه آهنگ‌های بابام، تهران: شباهنگ.
--------------- (1388) همراه آهنگ‌های بابام، چاپ سوم، تهران: چشمه.
زرین‌کوب، حمید (1358)، چشم‌انداز شعر نو فارسی، تهران: توس.
میرعابدینی، حسن (1368)، صد سال داستان‌نویسی در ایران، دو جلدی، تهران: تندر.
مصباحی­پور ایرانیان، جمشید (1358) واقعیّت اجتماعی و جهان داستان، تهران: امیرکبیر.