نحوۀ به‎کار‎گیری شگردهای زمانِ روایی در رمان «لم‌یزرع» بر مبنای نظریة ژرار ژنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 زبان و ادبیات فارسی - دانشگاه ولی عصر رفسنجان - ایران

2 زبان و ادبیات فارسی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی - دانشگاه ولی عصر رفسنجان

چکیده

زمان روایی ‌‌و ‌‌لایه‌‌های ‌‌مختلف ‌‌زمان، ‌‌در ‌‌ادبیات ‌‌داستانی، کارکرد‌های بسیار ‌‌متنوعی دارد. ‌‌در این بین، یکی از آثار داستانی که رویکردی متمایز به انواع شگردهای روایی به ویژه استفادة ‌‌از ‌‌لایه‌‌های ‌‌مختلف ‌‌زمان روایی داشته، رمان لم‌یزرع محمدرضا بایرامی است. از آنجا که عنصر «زمان» عاملی تعیین‎کننده در ساختار روایت این اثر است و در حوزۀ نقد آثار ادبی می‌گنجد؛ ‌‌در ‌‌این ‌‌پژوهش، ‌‌نویسندگان ‌‌با ‌‌روش ‌‌استقرایی، ‌‌مؤلفه‌‌های ‌‌زمان ‌‌روایی ‌‌را ‌‌در ‌‌سه ‌‌مقولۀ ‌‌نظم و ترتیب، ‌‌تَداوم ‌‌و ‌‌بَسامد بر مبنای نظریة ژرار ژنت ‌‌در ‌‌رمان لم‌یزرع، ‌‌مورد ‌‌بحث ‌‌و ‌‌بررسی ‌‌قرار ‌‌داده‌‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در این داستان، ‌‌گذشته‏نگری ‌‌به ‌‌عنوان ‌‌وجهِ ‌‌غالب، ‌‌ابزار ‌‌اصلی ‌‌سبک ‌‌روایی ‌‌بایرامی ‌‌به‌شمار‌ ‌‌می‏رود و ‌‌گذشته‏نگری ‌‌درونی، ‌‌با ‌‌مرور ‌‌ذهنیِ ‌‌خاطرات شخصیّت‌ ‌‌اصلی، ‌‌اغلب ‌‌برای ‌‌ترسیم ذهنیت او ‌‌استفاده ‌‌شده‌ ‌‌است؛ و زمان‏پریشی ‌‌آینده‏نگر، ‌‌تصویرگر ‌‌آشفتگی‏ها ‌‌و ‌‌دغدغه‏های ‌‌شخصّیت‏های ‌‌داستان ‌‌است. همچنین ‌‌محمدرضا بایرامی، از «‌‌شتاب ‌‌مثبت »‌‌که ‌‌اصلی‏ترین ‌‌مؤلفۀ ‌‌آن ‌‌«گفتگو» ‌‌است، ‌‌برای معرفی ‌‌شخصیّت‏ها ‌‌استفاده ‌‌می‏کند. ‌‌بسامد ‌‌مفرد، ‌‌دیگر ‌‌عنصر ‌‌روایی ‌‌غالب ‌‌در ‌‌رمان ‌‌است ‌‌که ‌‌نویسنده از آن برای ‌ ایجاد ‌‌شتاب ‌‌مثبت‏ استفاده کرده ‌‌است. ‌‌بسامد ‌‌مکرر ‌‌و ‌‌بسامد ‌‌بازگو ‌‌نیز ‌‌برای ‌‌تأکید ‌‌بر ‌‌عادات رفتاری، از دیگر شگردهای سبک روایی نویسنده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Utilization of Narrative Time Techniques based on Gerard Genette’s Theory in The Barren Land

نویسندگان [English]

  • parvin bagheri 1
  • saeed hatami 2
  • jalil shakeri 1
1 Persian Language and Literature Vali-e-Asr University of Rafsanjan
2 Persian Language and Literature - Faculty of Literature and Humanities - Vali-e- Asr University of Rafsanjan
چکیده [English]

The narrative time and various substrates of time has many varied functions in the fiction. Meanwhile, one of the fictional works that has a different outlook at narrative techniques is Mohammad Reza Bayrami’s The Barren Land. time is a decisive factor in the narrative structure of this novel and narration time is included in the criticism of literary works; in this study the authors have discussed the components of narrative time by inductive method in three subjects of order, duration and frequency based on Genette’s theory. The outcomes of the study show that analepsis is the basic device of Bayrami’s narrative method and internal analepsis by the mind review of the main protagonist’s memories has been used frequently to depict his subjectivity, and prolepsis anachrony depicts the tensions and concerns of the main characters. In addition, Bayrami has used positive speed in the introduction of characters which its main factor is “Dialogue” and singulative frequency that has been used to create positive speed. Repetitive frequency and iterative frequency are also the author’s narrative style to indicate the behavioral habits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • fictional literature
  • The Barren Land
  • time factor in narration
  • Gerard Genette
  • Mohammareza Bairami
پژوهش نامه ادبیات داستانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 26 اردیبهشت 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار