سیمای فرهنگی و ادبی ایران در آثار خالد حسینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 استاد گروه زبان وادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

مطالعات تصویرشناسی، یکی از قلمروهای نوین ادبیات تطبیقی به‌شمار می‌آید که در آن، پژوهشگر، فرهنگ و ادب سرزمینی را در آثار یک نویسنده یا یک دوره یا مکتب بررسی می‌­­کند. خالد حسینی یکی از نویسندگان سرشناس معاصر افغانستان به‌شمار می‌آید که در آثارش کم‌وبیش عناصر فرهنگی ایران را به نمایش گذاشته است. پژوهش حاضر در ساحت ادبیات تطبیقی ذیل نظریۀ تصویرشناسی به کمک مطالعۀ کتابخانه ای و به روش توصیفی- تحلیلی انجام ‌می‌شود. چگونگی این تأثیرپذیری‌ها از شخصیت‌ها و شهرهای ایرانی در دو رمان بادبادک‌باز و هزار خورشید تابان مسائل بررسی‌شده در این جستار است. یافته­ های پژوهش نشان می­دهد که مایه و بنیاد بسیاری از اندیشه­ های نویسنده، ریشه در فرهنگ و ادب ایرانی دارد. او در آثار خود تحت تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی بوده است و اندیشه­های خود را به کمک این عناصر به تصویر‌کشیده است. حسینی از هنر و رویکرد­های ادبی شاعرانی همچون حافظ، مولانا، جامی، نظامی، فروغ فرخزاد و خواجه عبدالله انصاری بهره‌مند شده است و از میان شهرهای ایران نیز از تهران، مشهد و اصفهان مکرر یاد می‌کند. مسألۀ مهاجرت به ایران، سینمای ایران، خوردروی پیکان ایرانی، ساختار شیعی بافت اجتماعی مردم ایران، ضرب‌المثل ­های ایرانی، آداب و رسوم مردم ایران از دیگر مواردی است که در متن دو رمانِ بادبادک­ باز و هزار خورشید تابان بدان‌ها اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Cultural and Literary Face of Iran in the Works of Khaled Hosseini

نویسندگان [English]

  • Amirabbas Azizifar 1
  • Firooz Najafvand Derikvand 2
  • Tooraj Zeynivand 3
1 Associate professor of the Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 M.A of Persian language and literature, faculty of literature and humanities, Razi University, Kermanshah, Iran
3 . Professor, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Image studies is one of the new fields of comparative literature in which the researcher examines the culture and literature of a land in the works of a writer of a period or school. Khaled Hosseini is one of the famous contemporary writers of Afghanestan, who has more or less displayed the cultural elements of Iran in his works. The present research is carried out in the field of comparative literature under the theory of imagery with the help of library study and descriptive-analytical method. How these influences appeared in Iranian characters and cities in the two novels Kite Runner and Thousand Shining Suns are the issues investigated in this essay. The findings of the research show that the source and foundation of many of the author's thoughts are rooted in Iranian culture and literature. In his works, he has been influenced by Iranian culture and literature, and he has illustrated his ideas with the help of these elements. Hosseini has benefited from the art and literary approaches of poets such as Hafez, Movlana, Jami, Nezami, Foroogh Farrokhzad and Khajeh  Abdollah Ansari, and among the cities of Iran, he also mentions Tehran, Mashhad and Isfahan frequently. The issue of immigration to Iran, Iranian cinema, the Iranian car Peykan, the Shiite structure of the social fabric of the Iranian people, Iranian proverbs, and the customs of the Iranian people are among the other issues that are mentioned in the text of the two novels Kite Runner and Thousand Shining Suns.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Studies
  • Iconography
  • Khaled Hosseini
  • Kite Runner
  • Thousand Shining Suns
حافظ، شمس‌الدین محمد. (١٣٧٥) دیوان حافظ، تصحیح خانلری. تهران: خوارزمی.
جهانشاهی افشار، علی؛ مداحی مشیزی، جواد. (1396) «تعویذ در فرهنگ عامه». دو ماهنامۀ فرهنگ و ادبیات عامه، سال پنجم، شماره سیزدهم، صص50-27.
حسینی، خالد. (1386) بادبادک­باز، ترجمۀ مهدی غبرایی. تهران: نیلوفر.
حسینی، خالد. (1389) هزار خورشید تابان، ترجمۀ پریسا سلیمان‌زاده و زیبا گنجی. تهران: مروارید.
زیگموند، فروید؛ پاینده، حسین.(1382) «شرحی کوتاه درباره روانکاوی». مجله ارغنون، شماره21، صص 1-24.
زینی‌وند؛ مرتضایی، کلثوم. (1395) «بازتاب شرایط اجتماعی زنان افغانستان در رمان هزار خورشید باشکوه». فصلنامه روایت­ پژوهی، سال چهارم، شماره 14، صص 17-34.
زینی‌وند، تورج؛ امیری، پروین. (1396) «تصویرشناسی فرهنگی ایرانیان در آیینۀ سفرنامۀ پولاک». فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دورۀ 10، شمارۀ 4 (پیاپی 40)، صص 39-23.
ساسانی، فرهاد. (1383) «پیشینه و پسینۀ نقد بینامتنی».  بیناب (سوره مهر)، شماره 5 و 6، صص 172 - 185.
 
شمیلی، فرنوش. (1386) «تحلیل عناصر تصویری بر پایه رویکرد نشانه‌شناسی». مجله علامه، شماره 13، صص 193-210.
صباغی، علی. (1391) «بررسی تطبیقی محور­های سه ­گانه بینامتنیت ژنت و بخش ­هایی از نظریه بلاغت اسلامی». پژوهش­های ادبی، شماره 38، صص 59-72.
صالحی، سودابه. (1394) «روش‌شناسی تحقیق بصری: خوانش تصویر».  مجله  نقد کتاب هنر، شماره 5 و 6، صص 251-266.
صرفی، محمدرضا. (1391) باورهای مردم کرمان. کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.
صفا، ذبیح‌الله. (1363) تاریخ ادبیات ایران، ج4. تهران: فردوس.
فردوسی، ابوالقاسم. (1386) شاهنامه، به تصحیح جلال خالقی مطلق. تهران: مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی.
قهرمان، محمد. (1370)  کلیات صائب تبریزی، جلد هفتم. تهران: سمت.
مولانا، جلال‌الدین محمد بلخی. (1378) غزلیات شمس، مقدمه و گزینش: محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: سخن.
محسنی، مرتضی؛ ابوالحسنی، علی؛ تقوی سیاه رودکلایی، صدیقه. (1395) «تصویرشناسی بیگانه در شاهنامه با تکیه بر کلیشه‌پردازی»، پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، دورۀ 4، شمارۀ 1، صص 147-123.
رماک، هنری. (1391) «تعریف و عملکرد ادبیات تطبیقی»، ترجمۀ فرزانه علوی‌زاده. مجله ادبیات تطبیقی (ویژهنامه فرهنگستان)، شماره6، صص 54-73.
هدایت، صادق. (1334) نیرنگستان. تهران: جاویدان.
سایت www.tarjomeh.blogsky.com/1392