بررسی تطبیقی سفر اسطوره‌ای قهرمان در ادبیّات داستانی کودکان بر اساس مدل کارول ‌پیرسون و هیو کی ‌مار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار مطالعات ترجمه، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

سفر قهرمان یکی از موضوعات جذاب ادبیّات داستانی جهان است. ادبیّات کودک نیز در این خصوص استثناء نیست. جستار حاضر به بررسی تطبیقی مراحل سفر قهرمان در دو داستان ماهی ­سیاه کوچولو و موش ­پرنده پرداخته است. برای بررسی تطبیقی مراحل سفر شخصیّت ­اصلی در دو اثر، از الگوی پیرسون و مار (1393) استفاده شد که شامل دوازده مرحله است: معصوم، یتیم، جنگجو، حامی، جست­وجوگر، عاشق، نابودگر، آفرینش­ گر، حاکم، جادوگر، فرزانه، و دلقک. دو داستان مذکور با زبانی ساده و کودکانه، به مقولۀ سفر اسطوره­ای و کمال­طلبی پرداخته­ اند. با وجود تعلّق این دو داستان به دو عصر و فرهنگ گوناگون، اشتراکات فراوانی میان آن دو وجود دارد. از آن جمله می­ توان به نکات زیر اشاره کرد: ژانر مشترک، مخاطب یکسان، انزجار قهرمان از روزمرّگی، هنجارشکنی قهرمان و برانگیختن مخالفت همنوعان، سفر انفرادی قهرمان، عزم و ارادۀ راسخ قهرمان و تسلیم‌نشدن وی در برابر چالش­ها، امیدواری قهرمان، یاری جستن از مرشد و راهنما، پرسشگری و کمال­جویی و وجود شخصیّت­های منفی و مثبت در هر دو داستان. ریشۀ همسانی و تطبیق­پذیری دو اثر را می­توان دغدغه ­های مشترک بشر در ترسیم مسیر کمال­گرایی، حقیقت­ جویی و رسیدن به آرمان­شهر دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Myth of the Hero's Journey in Children's Fiction Based on the Model by Carol-Pearson and Hugh K. Marr

نویسنده [English]

  • Mahmoud Afrouz
Assistant Professor of Translation Studies, Department of English Language and Literature, Faculty of Foreign Languages, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The journey of the hero is one of the fascinating topics of world fiction. Children's literature is no exception. The present article has a comparative study of the stages of the hero's journey in the two stories of the Little Black Fish and the Flying Mouse. For a comparative study of the stages of the journey of the original character in two works, the model of Pearson and the and Mar (2014) was used, which includes twelve stages: innocent, orphan, warrior, patron, seeker, lover, destroyer, creator, ruler, Wizard, sage, and clown. The two stories deal with the category of mythical journey and perfectionism in simple and childish language. Despite the fact that these two stories belong to two different eras and cultures, there are many similarities between them. Among them, the following points can be mentioned: common genre, the same audience, the hero's disgust with everyday life, breaking the hero's norms and arousing the opposition of his contemporaries, the hero's solo journey, the hero's determination and will not give up in the face of challenges, the hero's hope , Seeking help from a mentor and guide, questioning and perfectionism, and the presence of negative and positive characters in both stories. The root of similarity and adaptability of the two works can be considered as common human concerns in drawing the path of perfectionism, truth-seeking and achieving the utopia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Children's Literature
  • Pearson and Marr Pattern
  • Mythical Journey
اصغری، علی؛ عبیدی­ نیا، محمدامیر؛ عبدالله طلوعی ­آذر. (1398). «تبارشناسی ماهی سیاه کوچولو در متون نثر فنی داستانی و تحلیل نمادهای آن». متن پژوهی ادبی، دورۀ 23، شمارۀ 80، صص 175-202.
افروز، محمود. (1396). «بررسی تطبیقی مراحل سفر معنوی در آثار عطار و امانوئل ­اشمیت». پژوهش­های ادبیات تطبیقی، دوره 5، شماره 1، صص 1-14.
بهرنگی، صمد. (1347). ماهی ­سیاه کوچولو. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بیانی، احمد. (1379). «تحلیل تطبیقی قصۀ ماهی سیاه کوچولو». در: یادمان صمد بهرنگی. به همت علی ­اشرف درویشیان. تهران: کتاب و فرهنگ، صص 120-127.
پیرسون، کارول اس؛ هیوکی مار. (1393). زندگی برازنده من. ترجمۀ کاوه نیری. تهران: بنیاد فرهنگ زندگی.
سرمدی، مجید؛ گرجی، مصطفی؛ کوپا، فاطمه؛ صفاری‌نیا، مجید ؛ مظفری، سولماز. (1392). «بررسی سفر قهرمانی شخصیت در بوف کور با تکیه بر کهن الگوهای بیداری قهرمان درون». دو فصلنامه مطالعات داستانی، دوره 2، شماره 1، صص 51-67.
عبداله ­زاده برزو، راحله ؛ ریحانی، محمد. (1398). «نقد کهن‌الگویی سفر قهرمان در داستان ماهی‌سیاه کوچولو براساس نظریه کمپبل و پیرسن». مطالعات ادبیّات کودک، دورۀ 10، شمارۀ 1، صص 101-122.
فولادی، محمد؛ رحمانی، مریم. (1395). «تحلیل سیر سفر خیالی بر مبنای نظریه‌ سفر قهرمان درون پیرسون و کی مار». زبان و ادب فارسی، دوره 69، شماره 234، صص 119-132.
قاسم ­زاده، سیّد علی. (1395). «کیفیت بیداری قهرمان درون در داستان ماهی­ سیاه کوچولو». ادبیّات پارسی معاصر، دورۀ 6، شماره 3، صص 55-75.
کمپبل، جوزف. (1384). قهرمان هزار چهره. ترجمۀ شادی خسروپناه. مشهد: گل­آفتاب.
نوروزی، اسداله؛ جمالی، عاطفه؛ نجاتی­ جزه، مرتضی. (1398). «معنایی متفاوت از رنگ سیاه در ماهی‌سیاه کوچولو». مطالعات ادبیّات کودک، دورۀ 10، شمارۀ 2، صص 151-168.
ولی‌پور، عبداله؛ همتی، رقیه. (1396). «در جستجوی کمال مطلوب؛ بررسی تطبیقی ماهی‌سیاه کوچولو نوشتۀ صمد بهرنگی با جاناتان مرغ دریایی، اثر ریچارد باخ». مطالعات ادبیّات کودک، دورۀ 8، شمارۀ 2، صص 161-178.
یعقوبی جنبه ­سرایی، پارسا. (1399). «حکایت ماهیان و آبگیر از کلیله و دمنه تا ماهی ­سیاه کوچولو: الگوهای معرفتی و جایگیری سوژه ­ها». جستارهای زبانی، دورۀ 11، شمارۀ 1، صص 219-248.