درنگی بر طراحی کوبیستی در شخصیت‌پردازی رمان پختستان ادوین ابوت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

پختستان رمانی علمی - تخیّلی با بافتی تمثیلی است که ادوین ابوت آن را در سال 1884 م. نوشت و با خلق اشخاصی با اشکال یک، دو و سه‌بعدی به انتقادی عمیق از دنیای معاصر خود پرداخت. در این مقاله کوشش شده با شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری کتابخانه­ای، داده­ها، نشانه­ها و نمادهای مورد استفادۀ ابوت استخراج و رابطۀ آن‌ها با عصر پرداخت اثر آشکار گردد. حاصل کار نشان می­دهد که گرچه این عناصر، ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زمان نویسنده را با زبانی تلخ و گزنده به انتقاد می‌گیرند، ساختار اثر برمبنای ساحت سفرهای زمینی، زیرزمینی و فرازمینی همچنان سنّتی است؛ همچنین طرز نگرش نویسنده به دنیای اشخاص داستانی خود و ارتباط آن‌ها با یکدیگر، به‌ویژه راوی مربّعی­شکل پختستان و اشخاص سرزمین حجمستان، ضمن توجّه به شناخت ابعاد پنهان اشیاء و پدیده­ها، رو به‌سوی سبکی در نقّاشی دارد که کوبیسم نام گرفته است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Hesitation in Cubist Design in the Novel of Pokhestan by Edwin Abbotts

نویسندگان [English]

  • Sakineh Abbasi 1
  • Ruh Allah Hashemi 2
1 Graduate of Ph.D. in Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Human Science, University of Shiraz, Iran
2 Graduate of M.A of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Human Science, University of Shiraz, Iran
چکیده [English]

Pokhestan is a science fiction novel with an allegorical texture, written in 1884 by Edwin Abbott. The author engages in a profound critique of his contemporary world by creating people in one-, two-, and three-dimensional forms. In this article, an attempt has been made to extract the data, symbols and signs used by Abbott through analytical-descriptive method and library collection way in order to reveal their relationship with the processing era. The result shows that although these elements criticize the social, political and cultural dimensions of the author's time with bitter and satirical language; but the structure of the work is based on the journey in the land, underground and extraterrestrial travels that are still traditional. Also, the author's attitude towards the world of his fictional characters and their relationship with each other, especially the square narrator of Pokhestan and the people of Hajmestan concerns the recognition of the hidden dimensions of objects and phenomenon, tends towards a style in painting called Cubism.

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative Literature
  • Characterization
  • Trip
  • Edwin A. Abbott
  • Cubism
  • Pokhestan
آتشی، لاله و علی­رضا انوشیروانی (1390)، «ادبیّات و نقّاشی، نقّاشی­های رمانتیک بلیک از حماسه میلتن»، نامۀ فرهنگستان، ویژه­نامۀ ادبیّات تطبیقی،شمارۀ 2 (پیاپی 4)، صص 100-120.
آلبوغبیش، عبدالله. (1398)، «هم­کنشی ادبیّات و نقّاشی در داستانی از ابوتراب خسروی»، فصلنامۀ کاوشنامۀ زبان و ادبیّات فارسی، سال 20، شمارۀ 40، صص 131-151.
ابوت ابوت، ادوین (1375)، پختستان، ترجمۀ منوچهر انور، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
جمادی، سیاوش (1389)، زمینه و زمانۀ پدیدارشناسی، تهران: ققنوس.
زهاوی، دانیال (1392)، پدیدارشناسی هوسرل، ترجمۀ صاحبکار و واقفی، تهران: روزبهان.
ساجدی، طهمورث (1378)، از ادبیّات تطبیقی تا نقد ادبی، تهران: امیرکبیر.
ساکولوفسکی، رابرت (1384)، معرفی پدیدارشناسی، ترجمۀ رضا قربانی، تهران: گام نو.
عباسی، سکینه (1395)، بوطیقای قصّه­های بلند عامیانۀ فارسی (رمانس عام)، تهران: روزگار.
فرای، نورتروپ (1377)، تحلیل نقد، ترجمۀ صالح حسینی، تهران: نیلوفر.
فرخزاد، فروغ (1342)، تولّدی دیگر، چاپ اوّل، تهران: خانۀ کتاب و مروارید.
فروم، اریک (1385)، گریز و آزادی، ترجمۀ عزّت­الله فولادوند، تهران: مروارید.
فکوهی، ناصر (1397)، تاریخ اندیشه و نظریه­های انسان­شناسی، چاپ یازدهم، تهران: نشر نی.
کوپر، داگلاس (1390)، تاریخ کوبیسم، ترجمۀ محسن کرامتی، تهران: نگاه.
لگیت، مارلین (1392)، زنان و روزگارشان (تاریخچۀ فیمنیسم در جامعۀ غرب)، ترجمۀ نیلوفر مهدیان، تهران: نشر نی.
محمدی وکیل، مینا (1388)، «نقد معناشناختی در مطالعۀ تطبیقی ادبیّات و نقّاشی با تکیه بر داستان لیلی و مجنون»، دوفصلنامۀ جلوۀ هنر، شمارۀ 2، صص 25-38.
نامور مطلق، بهمن (1382)، «اسطوره­زدایی و اسطوره­پردازی کاخ خورنق در نگاه نظامی و بهزاد»، مجلّۀ کتاب ماه هنر، شماره‌های 62 و 63، صص 48-57.
نوروزی، نسترن؛ زینب صابر و افسانه ناظری (1394)، «خوانش کمال‌الدّین بهزاد از داستان «سعدی و جوان کاشغری» براساس الگوی تعلیم و تربیت عرفانی نورالدّین عبدالرّحمان جامی»، فصلنامۀ نگره، شمارۀ ۳۴، صص 37-51.
ولک، رنه و آوستن وارن (1373)، نظریۀ ادبیّات، ترجمۀ ضیاء موحد و پرویز مهاجر، تهران: علمی و فرهنگی.
References
O'Connor. J. J & E. F. Robertson (2013). Edwin Abbot Abbot. MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
Praz, M. (1986). Parallel Between Literature and Plastic Arts. Paris: G. J. Salvy.
Peckham. M. (1951). Toward a Theory of Romantism. PLMA, VOL 66. NO 2. Published by Modern Language Association, pp. 5-23.