بازی‌های زمانی و سبک توصیفی نیما در منظومه خانه سریویلی براساس نظریة زمان در روایت ژرار ژنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سمنان، سمنان، ایران

چکیده

ازآنجاکه روایت و توصیف از عناصر محوری بوطیقای شعر نو نیما یوشیج است؛ وی در طول زمان شاعری خویش، منظومه­های روایی متعدّدی سرود. هدف نوشتار پیش رو بررسی شگردهای زمان روایی در منظومة خانة سریویلی، براساس نظریة زمان در روایت ژرار ژنت است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که درنگ (گسترش روایت)، گذشته­نگری و آینده­نگری، از مهم­ترین شگردهای زمانی است که نیما به آن پرداخته است. ازآنجاکه براساس نظریه نیما، هدف از شعر، توصیف و روایت و تجسّم­بخشیدن به موضوعات شعری است؛ بنابراین شگرد وی در شعرهای روایی­اش گسترش روایت است که در این منظومه با توصیفات عینی و بسیار زیبا صورت گرفته است. کارکرد درنگ در این شعر، توصیف مکان و زمان داستان، شخصیّت­پردازی و عینیت­بخشیدن به امور انتزاعی است؛ همچنین نیما از شگرد گذشته‌نگری و آینده­نگری روایت برای بیان امید و نومیدی­های سریویلی شاعر و تردید و دودلی­های وی بهره گرفته است که به­زیبایی در قالب جدال سریویلی، شاعر نوجو با شیطان که نمادی از وسوسه­های فریبنده و اغواگر درونی اوست، ترسیم شده است. به­طور کلّی شگردهای زمانی نیما در این منظومه هم با درون­مایه و محتوای داستان و هم با سبک توصیفی نیما هم­خوانی دارد. مهم­ترین شگرد زمانی وی در این منظومه نیز درنگ یا گسترش روایت است که مؤلّفه­ای دارای بسامد در سبک توصیفی نیماست.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Nima's Time Games and Descriptive Style in the Servielli House System Based on Time Theory Narration in Gerard Genette

نویسنده [English]

  • Shamsi Parsa
Department of Persian Language and Literature, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
چکیده [English]

Whereas the narration and description are the central elements of the poetics of Nima’s new poetry; during his poetic time, he composed several narrative collections of poems. The purpose of the present article is to investigate the techniques of narrative time in the Servielli House system, based on the theory of time narration by Gerard Genette. The results of the study show that procrastination (expansion of narration), retrospection, and foresight are among the most important tricks of the time that Nima has dealt with in narration. Since, according to Nima's theory, the purpose of poetry is to describe and narrate and embody the poetic subjects, so his trick in his narrative poems is to expand the narration, which has been done in this system with objective and very beautiful descriptions. The function of delay in this poem is to describe the place and time of the story, to characterize and to objectify the abstract matters. Nima has also used the retrospective and futuristic tricks of the narration to express the poet's hopes and doubts, and his hesitations and delays, which are beautifully expressed in the form of the Serivili controversy between the Nojo poet and the devil, which is a symbol of temptation. His deceptive and seductive inner selves are depicted. In general, Nima's time tricks in this poem are consistent with both the theme and content of the story and Nima's descriptive style. His most important time technique in this system is delaying or expanding the narration, which is not a frequency component in the descriptive style. Keywords (English): Narration, Element of Time, Gerard Genette, Nima Yoshij, Descriptive Style, Serivili House Collection.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narration
  • Element of Time
  • Gerard Genette
  • Nima Yoshij
  • Descriptive Style
  • Servielli House Collection
اخوت، احمد (1371)، دستور زبان داستان، اصفهان: فردا.
بامشکی، سمیرا (1391)، روایت­شناسی داستان­های مثنوی، تهران: هرمس.
تولان، مایکل جی. (1383)، درآمدی نقّادانه زبان­شناختی بر روایت، ترجمة ابوالفضل حری، چاپ اوّل، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
خلیلی، مریم (1382)، «ساخت روایت در شعر نیما»، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی تبریز، دورة 46، شمارة 188، صص 107-132.
عرب یوسف­آبادی، فائزه و زهرا داور (1397)، «کانونی­سازی در اشعار روایی نیما یوشیج»، شعرپژوهی، دورة 10، شمارة 2، پیاپی 36، صص 93-108.
محسنی، مرتضی؛ سیاوش حق­جو و مرضیه حقیقی (1392)، «سریویلی: زندانی تقابل­های دوگانه»، پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شمارة 31، صص 131-161.
مقدادی، بهرام (1378)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی، تهران: فکر روز.
نیما یوشیج (1368)، دربارة شعر و شاعری، گردآوری سیروس طاهباز، تهران: دفترهای زمانه.
-------- (1375)، مجموعة کامل اشعار، گردآوری سیروس طاهباز، چاپ چهارم، تهران: نگاه.
References
Genette, G. (1997), Palimpsests: literature in the second degree,translated by Channa Newman &Claude Doubinsky, Forward by Gerald Prince, Lincoln & Nebraska: University of Nebraska Press.
Rimmon-Kenan, Sh. (1983), Narrative Fiction: Contemporary Poetics, London and New Yopk: Routledge.