بررسی مؤلّفه‌های عشق در رمان سووشون، براساس نظریۀ مثلّث عشق استرنبرگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

بیانِ دقیقِ مسائلِ روانی و عاطفی عشق، از‌دواج و ز‌ناشویی در رمان‌های دانشور، یکی از گزینه‌های مناسب، برای بر‌رسی نظریۀ مثلّث عشق است. سیمین دانشور از نویسندگان زن معاصر است که پر‌داختن به مسائل زنان، از شاخصه‌های بارز فکری او به شمار می‌رود. یکی از مهم‌ترین نظریاتِ علمیِ عشق، نظریۀ مثلّث عشق رابرت جی استرنبرگ است که به سه جنبۀ «صمیمیّت»، «اشتیاق جنسی/ شور و شهوت» و «تصمیم/ تعهّد» در عشق می‌پردازد. هدف پژوهش حاضر، بررسی سه مؤلّفۀ عشق نظریۀ مثلّث عشق استرنبرگ، در رمان سووشون است. مقالۀ حاضر به شیوۀ توصیفی-تحلیلی است و روش گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای است. در رمان سووشون، عشق‌ورزی زری و یوسف به عنوان شخصیّت‌های اصلی بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان دهندۀ آن هستند که سیمین دانشور به حفظ و نگاهداری روابط عاشقانه در چارچوب خانواده اهمیّت بسیاری می‌دهد و یوسف و زری شخصیّت‌های اصلی سووشون، عشقی متعالی را تجربه می‌کنند.
 


کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Elements of Love in Sushon 's Novel Based on Sternberg's Triangle of Love Theory

نویسندگان [English]

  • Mahboubeh Rashidi Zafar 1
  • Soheila Qasimi Tarshizi 2
  • Shirin Kooshki 3
  • Mohammadali Gozashti 4
1 Ph.D. Student in Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

An accurate expression of the psychological and emotional issues of love, marriage in Daneshvar's novels is one of the suitable options for studying the theory of love triangle. Simin Daneshvar is one of the contemporary female writers whose consideration of women's issues is one of her significant intellectual features. One of the most important scientific theories of love is Robert J. Sternberg's theory of the love triangle, which deals with the three aspects of "intimacy", "sexual desire/ passion and lust" and "decision/ commitment" in love. The aim of the present study is to examine the three features of the love theory of Sternberg's love triangle in Sushon's novel. In this novel, the love affair between Zari and Yusuf is examined as the main characters. The results show that Daneshvar has tried to preserve the romantic relationships within the family, and the characters involved in the novel experience the transcendent love. The present article is descriptive-analytical and the method of data collection is library.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Love Features
  • Types of Love
  • Sternberg
  • Sushon
آذری، غلام رضا و فاطمه نبیان (1390)، «تحلیل محتوای ارتباطات غیر کلامی شخصیت های آثار برگزیدۀ سیمین دانشور»، علوم اجتماعی،فرهنگ ارتباطات، شمارۀ 2، صص 103-144.
احمدی خراسانی، نوشین(1382)، زنان زیر سایۀ پدرخوانده­ها، تهران: توسعه.
اسدترنبرگ، رابرت جی (1396)، قصّۀ عشق، ترجمۀ علی اصغر بهرامی، چاپ هفتم، تهران: جوانۀ رشد.
اسماعیل­بیگی، زهره و حمیدرضا غلامرضایی (1387)، معجزۀ صمیمیّت، چاپ سوّم، جلد دوّم، تهران: نسل نواندیش.
امینی، فریبرز، تاماس لوئیس و ریچارد لانونناشر (1384)، تئوری عشق، ترجمۀ ملک ناصر نوبان و بهزاد نوبان، تهران: مروارید.
بارون، رابرت، دان بیرن و نایلا برنسکامب (1390)، روان­شناسی اجتماعی، ترجمۀ یوسف کریمی، چاپ چهارم، تهران: روان.
برزگر، اسماعیل و سیامک سامانی (1395)، «نقش واسطه­ای صمیمیّت در رابطه بین الگوهای ارتباطی وکیفیت زندگی زناشویی»، علوم اجتماعی، زن و جامعه، سال هفتم، شمارۀ 2، صص 115- 128.
بلوم فیلد، هارولداچ (1397)، عشق ورزی عاقلانه، ترجمۀ الهام آرام­نیا و شمس­الدّین حسینی، چاپ دوّم، تهران: نسل نواندیش.
جابری، سمیّه، عذرا اعتمادی و سیّد احمد احمدی (1394)، «بررسی رابطۀ مهارت­های ارتباطی با صمیمیّت زناشویی»، پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، سال‌پنجم، شمارۀ 9، صص143 -151.
دانشور، سیمین (1392)، سووشون، تهران: خوارزمی.
دهباشی، علی (1383)، بر ساحل جزیرۀ سرگردانی، تهران: سخن.
دهقانیان، جواد و زینب مریدی (1391)، «بررسی مفهوم و زندگی در رمان سووشون بر پایۀ نشانه شناسی رنگ سیاه»، ادبیّات پارسی معاصر، سال دوّم، شمارۀ 1، صص6-88 .
دی آنجلیس، باربارا (1388)، عشق و شور زندگی، ترجمۀ هادی ابراهیمی، چاپ چهارم، تهران: نسل نواندیش.
راس،آلن. ا. (1386)، روان­شناسی شخصیت (نظریه­ها و فرآیندها)، ترجمۀ سیاوش جمالفر، چاپ پنجم، تهران: روان.
رایس، فیلیپ (1392)، روان­شناسی رشد از تولّد تا مرگ، ترجمۀ مهشید فروغان، چاپ هشتم، تهران: ارجمند.
سالمون، روبرت و آرش نراقی (1386)، «فضیلت عشق»، فلسفه و کلام، کتاب نقد، شمارۀ 43، صص 356 - 320.
صادقی، مسعود و دیگران (1392)، «بررسی تأثیرآموزش به شیوۀ تحلیل رفتار متقابل بر سبک­های عشق ورزی زوجین»، پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، سال سوّم، شمارۀ 2، صص 71-84
صفایی، مهشید (1391)، از زیر و بم عشق، سیری درنظریه ها و رویکردها، تهران: روزنه.
قبادی، حسینعلی (1383)، «تحلیل درون­مایه­های سووشون از نظر مکتب­های ادبی و گفتمان­های اجتماعی»، پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شمارۀ 3، صص41- 54.
گلسر، ویلیام (1394)، تئوری انتخاب، ترجمۀ علی صاحبی. چاپ ششم، تهران: سایۀ سخن.
مجد، امید و پروانه مجد (1390)، «نظریۀ مثلّث عشق استرنبرگ و انطباق آن با عقاید سعدی»، علوم اجتماعی. زن در فرهنگ و هنر، شمارۀ 4، صص89-81 .
معین، محمّد (1387)، فرهنگ فارسی، جلد دوم، چاپ چهاردهم، تهران: امیرکبیر.
نوزیک، روبرت و آرش نراقی (1386)، «پیوند عشق»، فلسفه و کلام، کتاب نقد، شمارۀ 43، صص 357 -380.
Reference
Sternberg Robert J (1986), A triangular theory of love. Psychological Review, Vol. 93, No. 2, 119-135