بررسی رمان سمفونی مردگان از منظر نظریه روایت شناسی گریماس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان وادبیات انگلیسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه ولی‌عصر عج رفسنجان، رفسنجان، ایران

چکیده

مسألۀ اساسی این مقاله، تحلیل روابط و مناسبات شخصیت ها در سمفونی مردگان عبّاس معروفی است. در این مقاله، از الگوی کنش‌گر گریماس بهره برده شده است. شش نقش اصلی یا به تعبیر گریماس، کنش­گر، در این روایت بازیابی شده که عبارتند از: فرستنده، پذیرنده، فاعل، هدف، یاری­گر و بازدارنده. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، در سمفونی مردگان، فرستنده علاقه است که یک مفهوم انتزاعی است؛ نه یک شخصیت عینی. پذیرنده: آیدین، فاعل: آیدین، هدف: دست یافتن به هنر و شاعری، یاری­گر: مادر، معلّم آیدین، سورمه و خانوادۀ میرزاییان، و عموی آیدین؛ کنش­گر بازدارنده: پدر آیدین و سپس برادرش و ایاز پاسبان هستند. نتیجۀ این پژوهش نشان می دهد که مدل گریماس در تحلیل شخصیت های سمفونی مردگان عبّاس معروفی بسیار مفید و کارآمد است. بر اساس این الگو، خواننده با ذهنیّتی روشن می تواند روابط و مناسبات شخصیت ها را پیگیری­کند و برخی از ویژگی هایی را که گریماس برای حکایت های فولکلوری بر می شمارد، در این داستان می توان دید؛ از جمله اینکه قهرمان هم فاعل و هم، پذیرنده است.
 


کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of the Symphony of the Dead in Greima’s Narretological View

نویسنده [English]

  • Rohalah Roozbeh
Assistant Professor of English Language and Literature, Faculty of Literature, Vali Asr, Rafsanjan University, Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

The main issue of this article is the analysis of the relations and the character’s customs in the Symphony of the Dead by Abbas Marofi. In this article, the actantial model of Greimas has been used. The six main roles, or in the words of Greimas, actans, are retrieved in this narration: sender, receiver, subject, target, assistant, and opposer. According to the results of this research, in the Symphony of the Dead, the sender is interest that is an abstract concept, not an objective person, and the receiver is Aydin, Aydin is subject, purpose: the achievement of art and poetry, supporter: mother, teacher of Aydin Surma and the family of the Mirzaean, and Aydin's uncle; the opposers of action: Father Aydin, and then his brother, and Ayaz, the guard. The result of this study shows that the Greimas model is somewhat useful and effective in analyzing the characters of Symphony of the Dead by Abbas Mariufi. Based on this model, a reader with a clear mindset can follow the relationships and the customs of the characters and some of the features that Grimes consider in the folklore tales, one of the features of this story is the fact that the hero is both the subject and the receiver.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Symphony of the Dead
  • actantial model
  • Algirdas Julien Greimas
  • Character
  • Relationship

مراجع

احمدی، بابک (1372)، ساختار و تأویل متن، جلد دوّم، چاپ دوّم، تهران: مرکز.
اسکولز، رابرت (1379)، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیّات، ترجمة فرزانه طاهری، چاپ اوّل، تهران: آگه.
برتنس، یوهانس ویلم (1384)، مبانی نظریّة ادبی، ترجمة محمّدرضا ابوالقاسمی، چاپ اوّل، تهران: ماهی.
پراپ، ولادیمیر (1368)، ریخت‌شناسی قصّه‌های پریان، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: توس.
تولان، مایکل (1386)، روایت‌شناسی: درآمدی زبان‌شناختی – انتقادی، ترجمة فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، چاپ اوّل، تهران: سمت.
دُرپَر، مریم و محمّدجعفر یاحقّی (1389)، «تحلیل روابط شخصیّت‌ها در منظومة لیلی و مجنون نظامی»، بوستان ادب، دورة دوم، شمارة 3، صص 90-65.
دهقان، ناهید (1390)، «بررسی تحلیلی ساختار روایت در کشف‌المحجوب هجویری بر اساس الگوی نشانه‌شناسی روایی گریماس»، متن‌پژوهی ادبی، شمارة 48، صص 32-9.
روحانی، مسعود و علی‌اکبر شوبکلایی (1391)، «تحلیل داستان شیخ صنعان منطق‌الطّیر عطار، براساس نظریّةکنشی گریماس»، پژهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا)، سال 6، شمارة 2، صص 112-89.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1384)، راهنمای نظریّة ادبی معاصر، ترجمة عبّاس مخبر، چاپ سوّم، تهران: طرح نو.
کاسی، فاطمه (1387)، «تحلیل ساختاری داستان پادشاه سیاه‌پوش از منظر بارت و گریماس»، ادب‌پژوهی، شمارة 5، صص 200-183.
گرین، کیت و جیل لبیهان (1383)، درسنامة نظریّه و نقد ادبی، ترجمة گروه مترجمان، تهران: روزنگار.
مشهدی، محمّدامیر و فاطمه، ثواب (1394)، تحلیل ساختار روایتی داستان بهرام و گل‌اندام برپایة نظریّة گریماس، متن پژوهی ادبی، 18 (61)، 83-105.
مشیّدی، جلیل و راضیه آزاد (1390)، «الگوی کنشگر در برخی روایت‌های کلامی مثنوی معنوی براساس نظریّة الگوی کنشگر آلژیر داس گریماس»، پژوهش‌های زبان و ادبیّات فارسی، دورة جدید، سال 3، شمارة 3، صص 46-35.
معروفی، عبّاس (1388)، سمفونی مردگان، تهران: ققنوس.
نبی‌لو، علیرضا (1389)، «روایت‌شناسی داستان بوم و زاغ در کلیله و دمنه»، ادب­پژوهی، شمارة چهاردهم، صص 28-7.
والاس، مارتین (1386)، نظریّه‌های روایت، ترجمة محمّد شهبا، چاپ دوّم، تهران: هرمس.
وبستر، راجر (1382)، پیش‌درآمدی بر مطالعة نظریّة ادبی، ترجمة الهه دهنوی، چاپ اوّل، تهران: روزنگار.
هارلند، ریچارد (1386)، دیباچه‌ای تاریخی بر نظریّة ادبی از افلاطون تا بارت، ترجمة بهزاد برکت، گیلان: دانشگاه گیلان.
Reference
Barthes, Roland (1977). “Introduction to Srtuctural Analysis of Narratives’’. Image music-text. London: Fontana.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار