بازنمایی جلوه‌های زنانه در سه رمان از نویسندگان زن ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدة علوم انسانی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدة علوم انسانی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

پژوهشِ حاضر به بررسیِ بازنمایی جلوه­های زنانه در سه رمانِ برگزیدۀ چراغ­ها را من خاموش می­کنم، اثر زویا پیرزاد، از شیطان آموخت و سوزاند، اثر فرخنده آقایی و پرندۀ من، اثر فریبا وفی می­پردازد. تأثیر این سه رمان بر ادبیّات زنانۀ معاصر، دلیل گزینش آن­هاست. هر سۀ این رمان­ها در زمینۀ بازنمایی هویّت جنسیتی زن ایرانی مؤثّر بوده­اند. بازتاب جنسیت زنانه به ­مثابة بازتاب طیفی از بحران­هاست که زنان با لقبی هم‌چون جنس دوّم بردوش­می­کشند و ادبیّات زنانه در شمایل مختلف و با رویکردهای متنوّع در تلاش است تا انتظارات زنان را از جامعه نشان دهد. مفاهیم مهم این پژوهش عبارتند از: زبان زنانه، شخصیت­پردازی با تکیه بر زنانگی، بازنمایی جنسیتی به وسیلۀ فضاسازی و بازنمایی جنسیت در اظهارنظرهای نویسنده. نتایج نشان می­دهد که بازتاب شخصیتِ زن در رمان­های برگزیده، نمودی از محدودیت­های جنسیتی در جامعه است. سه رمان برگزیده تعارضات فرهنگی دو جنس مخالف را در جامعه نشان می­دهند و هم­چنین گواه آن هستند که زنان نویسنده تمایلی به بیان مسائل جنسی در رمان­های خود ندارند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representing the Female Effects in Sehreman by Iranian Female Writers

نویسندگان [English]

  • Nilophar Bani tarafi 1
  • Shabnam Hatampour 2
1 M.A. in Persian Language and Literature, Faculty of literature and Humanities, Shooshtar Branch, Islamic Azad University, Shooshtar, Iran
2 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of literature and Humanities, Shooshtar Branch, Islamic Azad University, Shooshtar, Iran
چکیده [English]

The present study examines the effects of the woman portrayed in Sehreman which was got of the novel called, I will Turn Off the Lights by Zooya pirzad, He Learnt From Satan and Burnt by Farkhondeh Aghaei and My Bird by Fariba Vafimi. The impact of Sehreman on contemporary female literature was the cause is to choose it. All of these three novels represent the Iranian female gender identity. The reflection of female gender is a reflection of the spectrum of threats that the women tolerate as the second sex and the female literature ties to to show the female expectations of society. Important implications of this study are: linguistics, personality-based bias, gender representation, self-esteem, and gender representation from the authors' point of view. The results show that the reflection of female personality in selected works is a reflection of gender limitations in society. Sehreman shows the selected female cultural conflicts in society and it also proves that women writers are reluctant to express their sexual interests  in their novels.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Novel
  • Gender Representation
  • Zooya Pirzad
  • Farkhondeh Aghaei
  • Fariba Vafi
آرکدی، نیکی (1362)، ریشه­های انقلاب ایران، ترجمۀ عبدالرّحیم گواهی، تهران: نشر فرهنگ اسلامی.
آریان­پور کاشانى، منوچهر (1377)، فرهنگ پیشرو آریان­پور، تهران: نشر الکترونیکى و اطلاع­رسانى ­جهان رسانه­.
آقایی، فرخنده (1386)، از شیطان آموخت و سوزاند، تهران: ققنوس.
استرآبادی، بی­بی خانم (بی­تا)، معایب الرّجال، از روی نسخۀ خطّی موجود در سایت کتابخانة مجلس شورای اسلامی.
پیرجلیلی، زهرا (1394)، زن و رسانه، تهران: جامعه­شناسان.
پیرزاد، زویا (1382)، چراغ­ها را من خاموش می­کنم، تهران: مرکز.
جگر، آلسیون­ (1382)، «چهار­ تـلقّى­ از فـمینیسم»، ترجمۀ س. امیرى­، مجلّۀ زنان، شمارة 28، صص12-52.
جیمز، سوزان (1382)، فمینیسم و دانش­های فـمینیستی، ترجمۀ عبّاس یـزدانی، قم: مرکز مطالعات و پژوهش­های زنان.
خسروپناه، محمّدحسین (1382)، هدف­ها و مبارزة زن ایرانی از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوی، تهران: پیام امروز.
ساناساریان، الیز (1384)، جنبش حقوق زنان در ایران، تهران: فرانکلین.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1384)، راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ عبّاس مخبر، تهران: طرح نو.
صادقی، میترا (1384)، «زنان داستان­نویس پس از انقلاب اسلامی»، ماهنامۀ پیام زن، سال چهاردهم، شمارة 158، صص 21-40.
ظهیرنژاد ارشادی، مینا (۱٣٨٩)، «ماجرای کشف حجاب»، مجلّۀ سیاست خارجی، شمارة ٢، صص ۷٨۱-۷٩٩.
فالر، راجر؛ رومن یاکوبسن؛ دیدوید لاج و پیتر بری (1369)، زبان­شناسی و نقد ادبی، ترجمۀ مریم خوزان و حسین پاینده، تهران: نشر نی.
فولادوند، مرجان (1389)، «داستان زنان در ادبیّات معاصر ایران»، خردنامۀ همشهری، شمارۀ 56، صص 166-173.
فیّاض، ابراهیم و زهره رهبری (۱٣٨۵)، «صدای زنانه در ادبیّات معاصر ایران»، مجلّۀ زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورة 4، شمارة 16، صص23-50.
کار، مهرانگیز (1376)، «امنیت قـضایى زنـان در ایران»، مجلّۀ ایران­نامه، شمارة 59، صص 413-422.
کازری، گل مهر (1384)، زنان نمایش­نویس ایران، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
کوهستانی­نژاد، مسعود (1393)، سرگذشت شاهزاده­خانم ایرانی، تهران: دنیای اقتصاد.
گرین، کیت و جیل لیهان (1383)، درسنامۀ نظریه و نقد ادبی، ویرایش حسین پاینده، تهران: روزگار.
معصومی، مسعود (1384)، فمینیسم در یک نگاه، تهران: مؤسّسۀ پژوهشی آموزشی امام.
مک کانل­ جینت، سالی (1382)، فمینیسم و دانش­های فمینیسمی، ترجمۀ عبّاس یزدانی، قم: دفتر مطالعات و پژوهش‌های زنان.
مکاریک، ایرنا ریما (1384)، دانشنامة نظریه­های ادبی، مهران مهاجر و محمّد نبوی، تهران: نشر آگه.
میرصادقی، میمنت (1389)، رمان­های معاصرفارسی، تهران: دیبا.
میرعابدینی، حسن (1387)، سیر تحوّل ادبیّات داستانی و نمایشی از آغاز تا 1300، تهران: فرهنگستان ادب فارسی.
ناهید، عبدالحسین (1360)، زنان ایران در جنبش مشروطه، تبریز: احیا.
نجم عراقی، منیژه؛ مرسده صالح­پور و نسترن موسوی (1389)، زن و ادبیّات، تهران: نشر چشمه.
نرسیسیانس، امیلیا (1383)، مردم­شناسی جنسیت، تهران: نشر افکار.
نیکوبخت، ناصر؛ سید علی دسپ؛ سعید بزرگ بیگدلی و مجتبی منشی­زاده (1391)، «روند تکوین سبک زنانه در آثار زویا پیرزاد تحلیلی بر پایة سبک­شناسی فمنیستی»، مجلۀ نقد ادبی، سال پنجم، شمارة 18، صص 119-152.
وفی، فریبا (1384)، پرندۀ من، تهران: نشر مرکز.
وولف، ویرجینیا (1382)، اتاقی از آن خود، ترجمۀ صفورا نوربخش، تهران: نیلوفر.
یزدانی خرّم، مهدی (1389)، یادداشتی بر رمان از شیطان آموخت و سوزاند، .www.farkhondehaghaei.com
References
Mitchell, Juliet, (1973), woman’s state, penguin books, Australia.