سه گونگی اقلیمی؛ طرحی نو در داستان نویسی اقلیمی جنوب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان

چکیده

در میان حوزه­ های پنج­گانه داستان ­نویسی اقلیمی ایران، داستان­ نویسی اقلیمی جنوب هویّت ممتاز و متفاوتی دارد.گستره منطقه جنوب در داستان­های اقلیمی آن از خوزستان و بوشهر و هرمزگان گرفته تا فارس و کرمان است. شرایط اقلیمی و محیطی گونه­ گون و وجود مظاهر طبیعی دریا و نخلستان و بیابان در کنار هم و آمیزش آن­ با صنعت نفت و نیز حضور خارجی ­ها و کارگران و مهاجران با فرهنگ­های مختلف به داستان­های جنوبی رنگ خاصی بخشیده­است. بررسی ویژگی­های اقلیمی در این پژوهش از نوع کتابخانه­ای بوده و به صورت توصیفی و از طریق روش تحلیل محتوا انجام شده ­است. نتایج بررسی­ها نشان­ می­ دهد که سه­گونة اقلیمی با ویژگی­های خاص و متمایز در داستان­های جنوبی وجود دارد که عبارتند از: اقلیم کارگری- صنعتی، اقلیم دریایی، اقلیم روستایی. همچنین داستان­های روستایی، خود شامل سه نوع مختلف و متمایزند: داستان­های روستایی بختیاری و ایلیاتی، داستان­های روستایی فارس و کرمان، داستان­های روستایی سواحل خلیج فارس. این تقسیم­بندی در داستان­نویسی اقلیمی و روستایی جنوب، بی­سابقه بوده و برای نخستین­ بار، طرح اصلی آن به شکلی فشرده ارائه شده­­است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Triple Environment A New Design in Titerature of Reigonal Writing South

نویسنده [English]

  • Reza Sadeghi Shahpar
Islamic Azad University, Hamadan branch
چکیده [English]

Among the five areas of Iran's climatic narratives, the southern clan story writing has a distinctive and distinctive identity. The southern region is in its climatic stories, from Khuzestan, Booshehr and Hormozgan to Fars and Kerman. The climatic and environmental conditions and the presence of natural manifestations of the sea, palm trees, desert alongside the oil industry, as well as the presence of foreigners and workers and migrants with different cultures, give a special concern to the southern stories. Results and studies show that there is a tri-regional climate with the distinctive features in the southern stories such as the industrial- climate, marine climate, rural climates. Also, the rural stories by themselves include three distinct types: Bakhtiari and Iliati rural stories, the rural stories of Fars and Kerman, the rural stories of Persian Gulf. This division is unprecedented in the writing of the climatic and the rural southern stories, and the author of this paper for the first time presented its original design in a compact form. This research is the library type and the descriptive form is done through content analysis method.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Southern Regional writing
  • the Region of Worker
  • Marine climate
  • Rural climate
آتشی، منوچهر (1354)، «خون برعرشه»، تماشا، سال پنجم، شمارة 248، صص 24 و 25.
آژند، یعقوب (1369)، «وضع ادبیات داستانی در قبل و بعد از انقلاب»، سوره، دورة دوم، شمارة 12، صص 12-16.
پرویزی، رسول (1346)،  لولی سرمست، چاپ اول، بی­جا، بی­نا.
 ..................... (1353)، شلوارهای وصله­دار، چاپ ششم، تهران: کتاب­های پرستو.
 تقوایی، ناصر (1348)، تابستان همان سال، چاپ اول، تهران: کتاب لوح.
 ..................... (1345)، «چاه»، آرش، دوره دوم، شمارة 4، صص 81-84 .
 ..................... (1343)، «آقاجولو»، آرش، دورة دوم، شمارة 1، صص 84-94.
چوبک، صادق (1328)، انتری که لوطی­اش مرده بود، چاپ اول، تهران: انستیتو ایران و فرانسه.
..................... (1384)، تنگسیر، چاپ اول، تهران: جامه­دران.
 حیدری، بهرام (2536)،  به خدا که می­کشم هرکس که کشتم، چاپ اول، تهران: کتاب زمان.
 ..................... (1358)، زنده پاها و مرده پاها، چاپ اول، تهران: کتاب زمان.
 ..................... (1358)، لالی، چاپ اول، تهران: امیرکبیر.
خاکسار، نسیم (1357)، نان و گل، چاپ اول، تهران: جهان کتاب.
..................... (1358)،گیاهک، چاپ سوم، تهران: شباهنگ.
خلیلی، عظیم (2537)، شال، چاپ اول، تبریز: شمس.
 دانشور، سیمین (1357)، سووشون، چاپ نهم، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
 ..................... (1361)، شهری چون بهشت، چاپ پنجم، تهران: خوارزمی.
..................... (1380)، به کی سلام کنم؟، چاپ پنجم، تهران: خوارزمی.
دریابندری، نجف (1341)، «مرغ پاکوتاه» آرش، دورة اول، شماره 1، صص 4-13.
 دولت­آبادی، حسین (1357)، کبودان، چاپ اول، تهران: امیرکبیر.
دولت­آبادی، محمود (1383)، با شبیرو، چاپ اول، تهران: نگاه.
زاهدی، پرویز( 1353)، «عروج»، لوح، شماره 5-7، صص 555- 557.
..................... (1345)، «چل پلّکان»، جهان نو، شماره 5، صص 15-20.
 ساعدی، غلامحسین (1377)، ترس و لرز، چاپ اول، تهران: قطره.
 ..................... (2535)، اهل هوا، چاپ دوم، تهران: امیر کبیر.
سپانلو، محمدعلی (1376)، «داستان نویسی معاصر؛ مکتب­ها و نسل­هایش»، آدینه، شمارة 121/122، ص 62.
 ..................... (1358) «گزارشی از داستان­نویسی یکسالة انقلاب»، اندیشة آزاد، دورة جدید، سال اول، شمارة یک، صص 7-9.
شیری، قهرمان (1387)، مکتب­های داستان­نویسی در ایران، چاپ اول، تهران: چشمه.
 ..................... (1382)، «پیش درآمدی بر مکتب­های داستان­نویسی در ادبیاتمعاصر ایران»، نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، شمارة 189، صص 147-190.
..................... (1384)، «آرمان و انگاره­های اقلیمی در داستان­نویسی جنوب»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، تیرماه، شماره 93، صص 52-63.
..................... (1385)، «ناتو-رئالیسم در داستان­نویسی جنوب»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شمارة مرداد و شهریور و مهر، صص 46-61.
صادقی شهپر، رضا (1389)، «نخستین رمان اقلیمی در داستان نویسی معاصر ایران»، کتاب ماه ادبیات، مردادماه، شمارة 40، صص35-39.
..................... (1391)، «حوزه­های پنج­گانة اقلیمی­نویسی در ادبیات داستانی معاصر ایران»، مجلة پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره 27، صص 99-124.
شفیانی، منوچهر (1357)، قرعة آخر، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
غریفی، عدنان (2535)، شنل پوش در مه، چاپ اول، تهران: نیل.
 ..................... (1350)، «مادر نخل»، لوح، ص 103- 134.
فدایی­نیا، علیمراد (1350)، برج­های قدیمی، چاپ اول، تهران: شب.
 فقیری، امین (1347)، دهکده پرملال، چاپ اول، تهران: سپهر.
 ..................... (1348)، کوچه باغ­های اضطراب، چاپ اول، تهران: سپهر.
 ..................... (2536)، کوفیان، چاپ دوم، تهران: سپهر.
 ..................... (1352)، غم­های کوچک، چاپ دوم، تهران: سپهر.
 ..................... (1353)، سیری در جذبه و درد، چاپ اول، تهران: سپهر.
 ..................... (1357)، سخن از جنگل سبز است و تبردار و تبر، چاپ اول، زردیس.
فقیری، ابوالقاسم (1352)، خانه خانة خودمان، چاپ اول، تهران: سپهر.
..................... (1347)،اجاق کور، چاپ اول، شیراز، کانون تربیت.
کرمی، حسن (1345)، «دریا»،بازار؛ ویژة هنر و ادبیات، سال هفدهم، شمارة 13، ص12.
 ..................... (1346)، «بندر»، خوشه، شمارة 49، صص 33 و 34.
گری، مارتین (1382)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، ترجمة منصوره شریف­زاده، ویراستار: مهران کندری، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
گلستان، ابراهیم (1348)، مد و مه، چاپ اول، تهران: روزن.
 ..................... (1995)، خروس، چاپ اول، نیوجرسی: روزن.
 ..................... (1994)، آذر، ماه آخر پاییز، چاپ پنجم، تهران: نیوجرسی: روزن.
..................... (1994)، جوی و دیوار و تشنه، چاپ پنجم، تهران: نیوجرسی: روزن.
محمود، احمد (1357)،همسایه­ها، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
..................... (1385)، زائری زیر باران، چاپ هفتم، تهران: معین.
..................... (1383)، پسرک بومی، چاپ پنجم، تهران: معین.
 ..................... (1383)، غریبه­ها، چاپ پنجم، تهران، معین.
مسجدی، پرویز (1354بازی هر روز، چاپ اول، تهران: نیل.
 ..................... (1358)، جزیره، چاپ اول، تهران: امیر کبیر.
 ممبینی، حفیظ الله (1346الف)، «مرد» خوشه، شمارة 40، صص40-49.
 ..................... (1346ب)، «مرگ در پرزین»، خوشه، شمارة 49، صص59-64.
 مؤذن، ناصر (1352)، رقص در انبار، چاپ اول، تهران، کتاب میرا.
..................... (2536)، شب­های دوبه­چی، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
 ..................... (1357)، آفتابگردان، چاپ دوم، تهران: نیل.
میرصادقی، جمال و میرصادقی(ذوالقدر)، میمنت (1377)، واژه­نامة هنر داستان­نویسی، چاپ اول، تهران: کتاب مهناز.
میرعابدینی، حسن (1383)، صد سال داستان­نویسی ایران، چاپ سوم، تهران: چشمه.
 میناوی، مسعود (1347)، «حادثه در جوکی کلاب»، فصل­های سبز، صص 132-138.
 ..................... (1345)، «رهروان شب»، جهان نو، شمارة 6، صص 34-38.
 ..................... (1345)، «عداوت»، بازار، ویژة هنر و ادبیات، سال هفدهم، شماره 15 و 16ص15.
..................... (1348)، «صفو»، فردوسی، شمارة 916، صص 30 و 31.
 ..................... (1353)، «پرپر، تابستان و گل­های کاغذی»، لوح، شماره 5-7، صص 529- 536.
..................... (1390)، پپر و گل­های کاغذی، چاپ اول، تهران: افراز.
هاشمی تنگستانی، جلال (2536)، زیر آفتاب داغ بندر، چاپ اول، تبریز: نشر ابن سینا.
..................... (1358)، می­توانی زندان­بان نباشی، چاپ اول، تبریز: شمس.
 همایونی، صادق (1349)، بیگانه­ ای در ده، چاپ اول، شیراز: کانون تربیت.
Abrams, M.H (1993)A Glossary of literary terms, 6 ed., cornell university.
Baldick, chris (1990) The concise oxford Dictionary of literary trans,1 ed., oxford university.