مقایسة عنصرگره‌افکنی در دو منظومة لیلی و مجنون نظامی و مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی

چکیده

 لیلی و مجنون از مشهورترین داستان­های عاشقانه ادب کهن ایران است که ریشه­ای عربی دارد و نخستین بار نظامی گنجوی آن را به نظم درآورد. پس از نظامی، نظیره­گویان بسیاری به سرودنِ این داستان پرداختند؛ از جمله می­توان به امیرخسرو­دهلوی که از نخستین و مشهورترین مقلّدان خمسة نظامی است، اشاره­کرد. در هر داستانی چه به نظم و چه به نثر، کیفیّت و نوع استفاده از عناصر داستان می­تواند مبنایی برای سنجش خوب یا ضعیف بودن آن داستان قرار گیرد. یکی از مهمترین عناصر داستان، عنصر پیرنگ است که خود زیرمجموعه­های دیگری را در بر می­گیرد، یکی از این زیرمجموعه­ها عنصر گره­افکنی است. در این مقاله سعی ­شده است دو روایت نظامی و امیرخسرو از داستان لیلی و مجنون از منظر عنصرگره­افکنی و کیفیّت آن مورد نقد و بررسی قرار گیرد. نکتة قابل توجّه در این مقاله این است که شاعر دهلوی در پرداختن به این عنصر در منظومة خود بسیار موفّق­تر از پیشرو خود عمل کرده است و خلاف آنچه در ذهن ادب­دوستان جا افتاده است، روایت نظامی از لیلی و مجنون، موفّق­ترین روایت این داستان نیست.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Comparison of the Complication Element in two Mathnavies of Nizami, s and Dehlavi,s Laili va Majnoon

چکیده [English]

Abstract
Laili va Majnoon is one of the most known old Persian romantic fictions that derived from Arabic literature. It was Nizamiganjavi who first turned it into the Persian poem and after that many authors imitated of his Khamse such as; Amirkhosrowdehlavi is the most known his imitators. Story elements play an important role in the success of a fiction or poem. One of the most important story elements is the plot that is divided to several subtitles like complication element. This essay tries to analyize Nizami’s and Amirkhosrow’s Laili va Majnoon due to complication element.It is necessary to say that Dehlavi has written a better work comparing to Nizami due to complication element, it is on the contrary with what has been known among literains.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Laili va Majnoon
  • Nizami
  • Amirkhosrow Dehlavi
  • plot
  • Complication