واکاوی بوطیقای نوشتار زنانه در داستان «إمرأة من الطابقین» (با تکیه برمعادلۀ بوزیمان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات عربی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

چکیده

قدرت سبک در ادبیّات از عناصر گرامری پیچیده، زیبایی‌شناختی و پتانسیل نحوی واژگان گرفته شده است. زبان نوشتاری به‌عنوان یک سبک ادبی، نکتۀ مهمی به‌شمار می‌رود. از سویی دیگر، آ.بوزیمان؛ نظریه‌پرداز آلمانی پس از انجام پژوهش‌های بسیار، در راستای سبک ادبی دربرابر سبک غیرادبی، معادلۀ آماری‌اش را معرفی کرد. معادلۀ بوزیمان؛ میزان واژگان توصیفی و ادبی در برابر غیرادبی ارزیابی و نوع نوشتار زنانه و مردانه را از یکدیگر تمیز می‌دهد و بر میزان ادبی بودن متن تأکید می‌ورزد. داستان امرأة من الطابقین اثر هیفاء بیطار نیز ازجمله رمان‌هایی است که نویسنده در آن به مسائل حقوقی زنان و حقوق پایمال‌شدۀ آن‌ها توسط مردان پرداخته است و این امر سبب ضرورت واکاوی زبان زنانه را در رمان مورد بحث گردیده است. پژوهش پیش رو سعی دارد، سبک زنانه در داستان امرأة من الطابقین را با توجّه آراء نظری نوشتار زنانه بررسی نماید و میزان ادبی‌ بودن و زنانه‌نویسی هیفاء بیطار را با کمک ارزیابی آماری نقش نظریۀ آماری دانشمند آلمانی؛ آ.بوزیمان واکاوی و بررسی کند و در این راستا از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده که نشان می‌دهد، زبان زنانه در بسیاری از مؤلّفه‌های نوشتاری داستان رعایت شده تا جایی که بیشترین کاربرد را مقوله‌های: ضمایر «أنا» و «أنت»، واژگان مطلق و مقید و پرسش کوتاه به خود اختصاص داده است. اسلوب آماری بوزیمان از میزان بالای افعال با میزان 6609 به نسبت صفات با میزان 2734 است که نسبت به‌دست‌آمده حدود 41/2% است و این میزان، ادبی بودن و زبان زنانه داستان را تضعیف می‌کند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Women Written Structure in the Story; “Emra’at men-altabeqin” (According to Bozeman Statistical equation)

نویسندگان [English]

  • Hossein Shamsabadi 1
  • Tahereh Mirzadeh 2
  • Elaheh Sattari 2
1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Theology and Islamic Studies, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran
2 Ph.D. student in Arabic Language and Literature, Faculty of Theology and Islamic Studies, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran
چکیده [English]

The power of style in the literature is derived from the complex grammatical, aesthetic, and syntactic potential elements of words. The written language is considered an important point as a literary style. A.Bozeman, a German theorist, has done many researches about literary style versus non-literary style; finally, he introduced the statistical equivalent in his own name. Bozeman equation; describes the amount of descriptive and literary versus non-literary vocabulary and the type of writing for women and men, and it emphasizes the literary nature of the text. Heyffaa Bitar's story "Amr'a Man Tabaqin" is one of the novels in which the author deals with women's legal issues and their rights violated by men. The present research tries to examine the female style in the story of "Amra'a min Tabaqin" according to the theoretical views of women's writing and the degree of literature and feminism of Heyffa Bitar with the help of statistical evaluation of the role of statistical theory of the German scientist; A. Bozeman analyzes and in this regard, a descriptive-analytical method is used which shows, that the feminine language is observed in many components of the writing of the story, to the extent that the most used categories are: pronouns "I" and "you", absolute and restricted words, and short questions. Bozeman's statistical style indicates a high rate of verbs with 6609 compared to adjectives with a rate of 2734, which is about 2.41 percent, and this rate weakens the story in terms of literature and the type of female language of the story.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Literary Style
  • Feminine Writing
  • Bozeman's Statistical
  • Heyfaa Bittar
  • . Emraat Men-Altabaqin
پورمظفری، داوود (1390)، «گفتارنوشت صوفیان، بازشناسی یک گونۀ نوشتاری»، مجلۀ نقد ادبی، سال 4، شمارة 15، صص 31-60.
ترادگیل، پیتر (1376)، زبان‌شناسی اجتماعی، مترجم: محمد طباطبایی، تهران: آگه.
دلبری، حسن و هدی میرزایی (1396)، «بررسی متغیر جنسیت با تکیه بر زبان زنانه در رمان کنیزو اثر منیرو روانی‌پور»، فصلنامة پژوهشهای ادبی، سال 14، شمارة 58، صص 31-48.
فتوحی، محمود (1390)، سبک‌شناسی، تهران: سخن.
فرشیدورد، خسرو (1388)، دستور مفصل امروز، تهران: سخن.
مختاری، قاسم و معصومه درخشان (1394)، بررسی تطبیقی سبک زبانی، فکری و واکاوی زبان جنسیتی در اشعار پروین اعتصامی و نازک الملائکه، کاوش­نامة ادبیّات تطبیقی (مطالعات تطبیقی عربی - فارسی)، سال 5، شمارة 17، صص 105-125.
برهومة، عیسى (2002)، اللغة والجنس: حفریات لغویة فی الذکورة و الأنوثة، الطّبعة الأولی، أردن: دار الشروق للنشر و التوزیع.
عبدالجواد، إبراهبم (1996)، الإتجاهات الأسلوبیة فی النقد العربی الحدیث، الطّبعة الأولی، عمان: دارالمکتبة الوطنیة.
عیاد، محمود (1981)، الأسلوبیة الجدیثة، محاولة تعریف، القاهرة: محلة فصول، مجلد 1، صص 124-128.
فضل، صلاح (1985)، علم الأسلوب، الطّبعة الأولی، بیروت: منشورات دار الآفاق الجدیدة.
فندریس (1950)، اللغة، ترجمة: عبدالجمید الدواخلی و محمد القصاص، القاهرة: مکتبة الأنجلو لمصریة.
کوهن، جان (1986)، بنیة اللغة الشعریة، ترجمة: محمد الولی و محمد العمری، دار توبقال.
مصلوح، سعد (1992)، الأسلوب دراسة لغویة إحصائیة، القاهرة، عالم الکتب، ط 3.