کنش‌پذیری داستان نداء المجهول اثر محمود تیمور براساس نظریۀ زمان-روایی ژرار ژنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

2 دانشجو دکتری زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

چکیده

ژرار ژنت سه اصل رواییِ نظم، تداوم و بسامد را همراه زیرمقوله­هایی در تعریف نظریۀ خویش ارائه داد. وی نقش سه اصل روایی را که در کُندساختن زمان روایی تأثیرگذار بودند، مانند زمان­پریشی در فلش­بک­ها، جلورفت­ها و عدم تداوم در شتاب منفی و بسامدهای مکرّر و بازگو مؤثّر دانست؛ همچنین، برخی در فشرده­سازی سرعتِ زمان روایی تأثیرگذار هستند، مانند شتاب مثبت، بسامد مفرد و نظم و تداوم در سیر طبیعیِ زمان­روایی یک داستان. پژوهش حاضر با هدف توسعه­ای و پیش­بردی در تلاش است تا با روش تحلیلی - محتوایی داستان نداء المجهول‏، اثر محمود تیمور را مورد گفتار روایی کند. رهیافت اوّلیه چنین می­نماید؛ محمود تیمور سعی در ارائۀ داستان منسجمی داشته و از نقش خواننده نیز جا نمانده است تا در مطالعۀ داستان به تأخیر و ابهام دچار نشود؛ بنابراین، محمود تیمور نظم سیر روایی را در این راستا رعایت کرده تا داستانی دور از ابهام ارائه دهد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Interactivity of Mahmoud Timur's Neda’ Al-Majhul Tale Based on Gerard Genette's Narrative Time Theory

نویسندگان [English]

  • Hosein Shamsabadi 1
  • Tahereh Mirzadeh 2
1 Associate Professor of Arabic Language and Literature, Theology Faculty, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran
2 Ph.D. Student of Arabic Language and Literature, Theology Faculty, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran
چکیده [English]

Gerard Genet presented three narrative principles. They are: order, continuity, and frequency, along with subcategories in defining his theory. He described the role of three narrative principles in slowing down the narrative time, such as breakdown time in flashbacks, interference, and non-continuity in negative acceleration and recurring frequencies. Also, some compressions affect the speed of narrative time, such as: positive acceleration, singular frequency, and order, and continuity also influence the natural course of a story's timing. The purpose of this study is develop and advance the narration of Mahmoud Timur’s Neda’ Al-Majhul story by using the content-analytic method. The primitive approach seems to have been Mahmoud Timur's attempt to present a coherent story and not to miss the reader, so that the reader is not delayed and ambiguous in the study of the story. Therefore, Mahmoud Timur has followed the order of narration in order to present a story that is far from ambiguity.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narrative Time
  • Gerard Genette
  • Mahmud Timur
  • Neda’ Al-Majhul

مراجع

اخوت، احمد (1371‏)، دستور زبان داستان، اصفهان: فردا.
برتنس، هانس (1383‏)، مبانی نظریة ادبی، ترجمة محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: نشر ماهی.
بهرامیان، زهرا؛ مهیار علوی­مقدم و فیروزه کاویان (1396‏)، «کاربرد روایت­شناسی نظریۀ زمان در روایت ژرار ژنت در رمان جای خالی سلوچ»، فصلنامة روایت­شناسی، دورة 1، شمارة 2، صص 1-25.
بی­نیاز، فتح­الله (1388‏)، درآمدی بر داستان­نویسی و روایت­شناسی، چاپ اول، تهران: افراد.
پشابادی، یدالله؛ محسن پیشوایی و صادق فتحی (2004)، محمود تیمور و القصّة العربیة، أطروحة لنیل شهادة الماجستیر فی فرع اللّغة العربیة وآدابها.
تیمور، محمود (1986)، اتجاهات الأدب العربی فی السّنین المئة الأخیرة، القاهرة: مکتبة الآداب مطبعة النّموذجیة.
جینیت، جیرار (1997)، خطاب الحکایة بحث فی المنهج، ترجمة محمد معتصم؛ عمر حلّی وعبدالجلیل الأزدی، الطّبعة الثّانیة، القاهرة: المجلس الأعلی للثّقافة.
حبیبی، علی­اصغر (1393‏)، «بررسی سه مؤلّفة زمانی نظم، تداوم و بسامد در رمان ذاکرة الجسد اثر أحلام مستغانمی براساس نظریة زمان روایی ژرار ژنت»، مجلّة زبان و ادبیّات عربی، شمارة 10، صص 30-61.
خضر، عباس (1966)، القصّة فی مصر، القاهرة: الدّار القومیة للطّباعة والنّشر.
روحی الفیصل، سمیر (2002‏)، الرّوایة العربیّة – البناء والرّؤیا، دمشق: اتّحاد الکتّاب العرب.
زکریا القاضی، عبدالمنعم (2009‏)، البنیة السّردیة فی الرّوایة، الکویت: عین الدّراسات والبحوث الإنسانیّة والإجتماعیّة.
ضیف، شوقی (1992)، عصر الأدب العربی المعاصر فی المصر، الطّبعة العاشرة، القاهرة: دار المعارف.
عبدالجلیل، علی (2005‏)، فنّ کتابة القصّة القصیرة، الأردن: دار أسامة للنّشر والتّوزیع.
گلچینی­راد، غلام­رضا؛ فرشته افضلی و حسین شمس­آبادی (1390)، «نشأة القصّة القصیرة ومیزاتها فی مصـر»، فصلیّة دراسات الأدب المعاصر، السّنة الثّالث، العدد الحادی عشر، صص 67-80.
مارتن، ولاس (1998‏)، نظریات السّرد الحدیثة، ترجمة حیاة جاسم محمّد، القاهرة: المجلس الأعلی للثّقافة.
--------- (1383‏)، نظریه­های روایت، ترجمة محمّد شهبا، چاپ دوم، تهران: هرمس.
مبدوعة، حنان و شهرزاد قنفود (2018‏)، البنیة السّردیّة فی القصّة القصیرة عند محمود تیمور (قصّة عم متوالی أنموذجا)، الشّهادة لنیل الدّرجة الماجستیر فی فرع أدب حدیث ومعاصر.
مرتاض، عبد الملک (1998‏)، فی نظریة الرّوایة، الکویت: علم المعرفة.
مقدادی، بهرام (1378‏)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر‏)، تهران: فکر روز.
موسی، خلیل (2006‏)، ملامح الرّوایة العربیّة فی سوریة، دمشق: اتّحاد الکتّاب العرب.
همفری، روبرت (1975)، تیار الوعی الرّوایة الحدیثة، ترجمة محمود الرّبیعی، القاهرة: دار المعارف.
Reference
Genette, Gerard. (1980), Narrative Discourse. An Essay in Method, trans. Jane E. Lewin, Cornell University Press, Ithaca New York.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار