ساختارگرایی در قاب روایت جنوب تحلیل عناصر داستانی کجا می‌ری ننه امرو و مادر نخل، بر اساس نظریه کلود برمون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

روایت­ شناسی شاخه­ ای از ساختارگرایی است که در آن سعی می شود با الگویی روشمند به بررسی و تجزیه و تحلیل ساختار روایت های داستانی پرداخته شود. دغدغة اصلی روایت­شناسان از جمله کلود برمون، شناسایی عناصردر روایت، شگردهای مکرّر روایت و تحلیل انواع گفتمان در روایت است. پیش از این الگوی برمون برای تحلیل داستان رستم و سهراب، روایاتی از کلیله و دمنه و رمان کلیدر استفاده شده است. در تحقیق حاضر، با توجّه به الگوی تدوین شده بر اساس نظریة کلود برمون، به تحلیل و مقایسة دو داستان کوتاه از دو نویسندة ادبیّات اقلیم جنوب (خوزستان)، با هدف یافتن پاسخی برای پرسش­های زیرپرداخته­ایم:آیا مدل کلود برمون را در ساخت داستان کوتاه نیز می­توان یافت؟با توجّه به مفهوم مشترک اجتماعی – سیاسی این دو داستان، «احمد محمود» و «عدنان غریفی» تا چه حد از ساختاری مشابه برای ارائة روایت خود بهره برده­اند؟ در نهایت نیز به این نتایج دست یافته­ایم: هرچند داستان­های کوتاه، پیچیدگی روایی رمان را ندارند؛ امّا در الگوی برمون قرار می­گیرند.گاهی خلّاقیت داستان­نویس، پیشگویی­های الگوی برمون را بر هم می­زند و گاهی همین خلّاقیت، برای نشان دادن معنایی ویژه، چهارچوب مدل برمون را دستخوش تغییر می­نماید.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Comparative and Analytic Study of Fictional Elements in Ahmed Mahmoud’s “Naneh Emro!Whereare you going?” and Adnan Gharifi’s “The Mother of Palm” Based on Claude Bremon’s Theory

نویسندگان [English]

  • Mehrnoosh Dozham 1
  • Mahmood Hasan Abadi 2
1 Ph.D. student of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Sistan Baloochestan University, Zahedan, Iran
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Sistan Baloochestan University, Zahedan, Iran
چکیده [English]

As a branch of structuralism, narratology tries to study and analyze the structure of fictional narrations in a systematic model. The main concern of narratologists such as Claude Bremon is to find and to identify the elements, repeated techniques and to analyze the different types of discourse in narrations. Up to now, Bremon’s model has been applied in the analysis of some works such as the story of “Rostam and Sohrab”, some narrations of Kalila and Demneh and Dowlatabadi’s Kalidar. Based on the Bremon’s model, the present study has compared and analyzed two short stories of two writers that belonged to the literature of the south province of Iran (Khuzestan) i.e. Ahmad Mahmoud and Adnan Gharifi with the aim of finding some answers to the following questions: May we find Bremon’s model in the structure of short stories? According to the common social and political concept of these two stories, to what extent have Mahmoud and Gharifi used the similar structure for their narrations?The results show that although the short stories do not have the narrative complexity of long stories, they can be placed in Bremon’s model. Sometimes, the creativity of a writer, disturbs the predictions of Bremon’s model and sometimes this creativity changes the framework of Bremon’s model in order to show a special meaning.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Structuralism
  • Claude Bremon
  • South literature
  • Ahmed Mahmoud
  • Adnan Gharifi
خوّت، احمد (1371)، دستور زبان داستان، اصفهان: فردا.
اسکولز، رابرت (1383)، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیّات، ترجمة فرزانه طاهری، تهران: آگاه.
امیری، سیروس و زکریا بزدوده (1392)، «بررسی تطبیقی کارکرد ساختاری شگرفی در درخت انجیرمعابد احمد محمود و عمارت هفت شیروانی ناتانیل هاثورن»، نامة فرهنگستان، دورة 8، صص 90-62.
بارت، رولان (1387)، درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت­ها، ترجمة محمّد راغب، تهران: فرهنگ صبا.
برتنس، هانس (1384)، مبانی نظریة ادبی، ترجمة محمّد رضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
تمیم­داری، احمد و سمانه عبّاسی (1393)، «بررسی ساختارگرایانة باب شیر و گاو کلیله و دمنه بر اساس الگوی کلود برمون»، متن­پژوهی ادبی، سال 18، شمارة 59، صص 59-43.
داد، سیما (1378)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
درّی، نجمه و سیّد مهدی خیراندیش (1393)، «مقایسة بازتاب فرهنگ عامّه در آثار سیمین دانشور و احمد محمود»، دورة 2، شمارة 3، فرهنگ و ادبیّات عامّه، صص104-79.
شهبازی، آرزو، مریم حسینی وعسگر عسگری حسنکلو (1393)، «نقد ساختگرایی تکوینی رمان همسایه­ها»، مطالعات داستانی، دورة 2، شمارة 3، صص90-66.
شیری، قهرمان (1380)، مکتب­های داستان­نویسی ایران، تهران: چشمه.
غریفی، عدنان (1386)، مادر نخل، تهران: چشمه.
فلّاح، غلامعلی و نرجس افشاری (1395)، «تحلیل داستان رستم و سهراب بر اساس نظریة روایت­شناسی کلود برمون»، پژوهشنامة نقد ادبی و بلاغت، سال5، شمارة 1، صص71-51.
گیرو، پییر (1383)، نشانه شناسی، ترجمة محمّد نبوی، تهران: آگاه.
مجرّد، ساناز و کاووس حسن­لی (1388)، «بررسی ساختاری رمان کلیدر بر اساس نظریة برمون»، جستارهای ادبی، سال 42، شمارة 165، صص 110-95.
محمود، احمد (1383)، دیدار، تهران: معین.
میرعابدینی، حسن (1383)، صد سال داستان­نویسی ایران، تهران: چشمه.
هارلند، ریچارد (1380)، ابرساختگرایی، فلسفة ساختگرایی و پساساختگرایی، ترجمة فرزان سجودی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزة هنری.