A Study on Digression and its Kinds in the Heroic Sections of Shahname of Ferdowsi

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor of Persian Language and Literature Department of Literature and Humanity, Razi University, Kermanshah, Iran

2 Graduated Student of of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran

Abstract

Evasion or deviation, which is called in English literature by Digression and Excursus, is a speech outside of the main subject, which the author/ poet speak for his aims during the narration. In this research, which is done through descriptive-analytical-documentary and library studies, we are going to define the digression in the heroic section of Ferdowsi's Shahnameh. The central question of the research is how basically digression is a statement, what kinds of it has been reported in Shahnameh, and what the poet pursues, what goal or goals he is trying to find out. After examination we found that Ferdowsi in the first, middle, and ending episodes of his work presented the kinds of digression. In the first part, the poet through some devices such as Prologue tried to deliver his idea. In the middle section, he has deliberately a pause to deliver a moral point, and in the final section he often refers to by wording, blame the world state, blame of avarice, condemnation, worship of wisdom, and inevitability of death. The most digression is related to the wheel of time, and among them, the instability of the wheel has the highest frequency and this matter is due to the reflection of Zorwanism's beliefs. In digression which related to avarice, the point of view of poet concerned with demon of avarice and the poet through animism he tries to beware of human kind. The only way to cure this disease and this devil- in the poet’s view is wisdom.
 

Keywords


آیدنلو، سجاد (1390)، دفتر خسروان (برگزیدۀ شاهنامه)، تهران: سخن.
احمدی گیوی، حسن و حسن انوری (1363)، دستور زبان فارسی، تهران: فاطمی.
بویس، مری (1376)، تاریخ کیش زرتشت: اوائل کار، ترجمۀ همایون صنعتی­زاده، تهران: توس.
بهمنی مطلق، یدالله (1392)، «اندیشه­های اخلاقی و تربیتی فردوسی در شاهنامه و مقایسۀ آن با نظریه­های اخلاقی و تربیتی خواجه نصیر طوسی در اخلاق ناصری»، نشریۀ مطالعات نقد ادبی، شمارۀ 31، صص 55-80.
تفضلی، احمد (1354)، مینوی خرد، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
چهری، طیب؛ مسعود صفایی­مقدم و منوچهر جوکار (1396)، «فضیلت وطن­دوستی در شاهنامه و نظریۀ فضیلت ارسطو»، فصلنامۀ مطالعات ملّی، شمارۀ 2، سال هجدهم، صص 99-114.
خالقی مطلق، جلال (1381)، «عناصر درام در برخی از داسـتان­هـای شاهنامه»، مجموعـه­مقـالات پهلوان و روان خردمند، به کوشش شاهرخ مسکوب، تهران: طرح نو.
------------- (1381)، سخن­های دیرینه (سی گفتار در شاهنامۀ فردوسی)، به­کوشش علی دهباشی، تهران: افکار.
خلیلی جهانتیغ، مریم و مهدی دهرامی (1390)، «ادبیّات تعلیمی و تربیتی در شاهنامه فردوسی»، پژوهشنامۀ ادبیّات تعلیمی، سال سوم، شمارۀ 11، صص 41-58.
خوئینی، عصمت و سجاد رحمتیان (1394)، «بررسی مأخذ برخی از اندرزهای شاهنامه»، متن­شناسی ادب فارسی، دورۀ جدید، شمارۀ 1 (پیاپی 25)، صص 115-136.
داد، سیما (1387) فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
داوری، پریسا (1393)، «ارزش­های تعلیمی امثال شاهنامه»، نشریۀ پژوهشنامۀ ادبیّات تعلیمی، سال ششم، شمارۀ 21، صص 157-193.
دایی جواد، رضا (1350)، دستور زبان فارسی و راهنمای تجزیه و ترکیب، اصفهان: کتاب­فروشی شقفی (چاپخانه حبل­المتین).
دبیرسیاقی، محمد (1345)، دستور زبان فارسی، تهران: چاپخانه علی­اکبر علمی.
رمضان ماهی، سمیه؛ سید محمد فدوی و حسن بلخاری (1389)، «تجلی آیین­ور در نگارۀ گذر سیاووش از آتش»، نشریۀ هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، شمارة 41، صص 53-62.
رودکی، جعفر بن محمد (1382)، دیوان شعر رودکی، تصحیح و شرح جعفر شعار، تهران: قطره.
زرین­کوب، عبدالحسین (1371)، «خرد و خردگرایی در شاهنامه»، فصلنامۀ هستی، صص 171-174.
زنز، آر. سی (1384)، زروان یا معمای زرتشتی­گری، ترجمۀ تیمور قادری، تهران: امیرکبیر.
سرّامی، قدمعلی (1368)، از رنگ گل تا رنج خار، تهران: علمی- فرهنگی.
سعدی، مصلح­الدین (1397)، گلستان، به تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی.
صفا، ذبیح­الله (1333)، حماسه­سرایی در ایران، تهران: امیرکبیر.
عباسی، محمود و یعقوب فولادی (1396)، «براعت استهلال­های تغزّل­گونه در شاهنامه»، فنون ادبی، شمارة 1 (پیاپی 18)، سال نهم، صص 173-186.
عطاری کرمانی، عباس (1374)، مجموعه دستور زبان و ادب فارسی نوین، تهران: چاپ و انتشارات آفرینش.
غضنفری، کلثوم (1394)، «باورهای زروانی در داستان رستم و اسفندیار»، ادب پژوهی، شمارۀ 34: صص 153- 177.
فردوسی، ابوالقاسم (1386)، شاهنامه، براساس نسخۀ جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلام.
فرنبغ دادگی (1369)، بندهشن، ترجمۀ مهرداد بهار، تهران: توس.
کزازی، میرجلال­الدین (1372)، رؤیا، حماسه، اسطوره، تهران: مرکز.
--------------- (1381)، نامۀ باستان: ویرایش و گزارش شاهنامة فردوسی، تهران: سمت.
گزیده­های زاد سپرم (1385)، ترجمۀ راشـد محصـل، تهـران: پژوهشـگاه علـوم انسـانی و مطالعـات فرهنگی.
مجتبایی، فتح­الله (1352)، شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمان در ایران باستان، تهران: کاویان.
مجلسی، محمدباقر (1386)، بحار الانوار، قم: اسلامیه.
مرزبان راد، علی (1358)، دستور سودمند، تهران: انتشارات دانشگاه ملی ایران.
مسکوب، شاهرخ (1374)، تن پهلوان و روان خردمند، تهران: طرح نو.
مشکور، محمدجواد (1346)، دستورنامه در صرف و نحو زبان پارسی، تهران: مؤسسه مطبوعاتی شرق.
معین، محمد (1388)، مزدیسنا و ادب پارسی، تهران: دانشگاه تهران.
منصوریان سرخگریه، حسین (1388)، «هویّت ملی و نوزایی فرهنگی در شاهنامه»، فصلنامۀ مطالعات ملی، شمارة 2، سال دهم، صص 75-99.
مهاجر، مهران و نبوی، محمد (1381)، واژگان ادبیّات و گفتمان ادبی، تهران: آگه.
مهرکی، ایرج و بهرامی رهنما، خدیجه (1390)، «ساختار تقدیرمحور داستان­های تراژیک شاهنامه»، فصلنامۀ پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شمارة بیستم، صص 37-67.
نورمند، احمد (1389)، «براعت استهلال و بسامدِ آن در بعضی از منظومه­ها، با تحلیل ِکاربرد آن در داستان رستم و اسفندیارِ شاهنامه»، ماهنامة کتاب ماه ادبیات، شمارة 37، سال چهارم، صص 26-27.
هدایت، صادق (1356)، نیرنگستان، تهران: جاویدان.