ساختارشناسی حکایت شیر و نخچیران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

داستان شیر و نخچیران از جمله داستان‌های بلند و پیچیدۀ مثنوی است که ساختاری دو لایه دارد. این داستانِ تمثیلی، روساخت و ژرف­ساختی دارد که برای تحلیل آن به الگوهای ساختارشناسی نیاز است. در این پژوهش روساخت داستان که همان حکایت کوتاه کلیله و دمنه است، به روش پراپ بررسی شده و به این نتیجه رسیده است که داستان شیر و نخچیران از قصّه‌های عامیانه‌ای ‌است که از نظر ساختاری با قصّه­های پریان پراپ مطابقت دارد؛ امّا بدان دلیل که این داستان در مثنوی فراتر از این روساختِ ساده است و پیچیدگی­های خاصّی دارد، روش پراپ نمی‌تواند به آن پاسخگو باشد؛ بنابراین ژرف­ساخت داستان با الگوی ساختارشناسی تزوتان تودوروف و گرماس تحلیل شده است. بررسی این داستان با دو الگوی مذکور سبب شده تا علاوه بر مقایسۀ ساختار یک حکایت در دو اثر متفاوت، ویژگی‌ها و ظرفیّت‌های دیگر این داستان نیز شناخته شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Structural Study of the Tale of Nakhjiran-va-Shir (The Lion and the Beasts)

چکیده [English]

Abstract
The tale of Nakhjīrān va shīr is one of the long and complicated stories of Masnavi which has a bilateral structure. This symbolic story has a surface structure and deep structure which demand structural patterns to be analyzed. Therefore, the surface structure of the story which is the very short tale of “Kalila and Damna” has been studied due to Propp’s method concluding to this fact that the story is folk which is comparable to that of Propp’s fairytales will be studied. Whereas this story is beyond a simple surface structure, there is some complications so much that Propp’s method is not able to be provided in it, therefore the deep structure of Tzvetan Todorov and Greimas are necessary. The analysis of this story due to two forementioned patterns cause to compare the structure of two different works, the features and other capacity of the story.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Propp
  • Todorov
  • Garmas
  • Structuralism
  • Tale of Nakhjiran-va-Shir